Σκοπός του Μουσείου Ιστορίας της Δημοτικής Εκπαίδευσης Αιτωλοακαρνανίας αποτελεί η διάσωση, διαφύλαξη, και προβολή των τεκμηρίων της εκπαιδευτικής ιστορίας που αναφέρονται στη διαχρονικότητα της Εκπαίδευσης της Παιδείας και της Παιδικής Ηλικίας.
Η παρουσίαση των βιβλίων, των Εποπτικών Μέσων Διδασκαλίας, των οργάνων Φυσικής και Χημείας, των παιδαγωγικών και εκπαιδευτικών βιβλίων είναι οι μαρτυρίες της νεοελληνικής εκπαίδευσης και της εκπαιδευτικής πολιτικής έως τις ημέρες μας.
Μέσα από εκπαιδευτικά προγράμματα θα παρέχεται η δυνατότητα στους μαθητές, εκπαιδευτικούς, γονείς και επισκέπτες να συνδέουν το παρελθόν με το παρόν. Να συσχετίζουν και να διακρίνουν τις εποχές, τις αλλαγές και τις αντιλήψεις που επικρατούν διαχρονικά στην εκπαίδευση.
Δημοτικό Σχολείο Αγγελοκάστρου Μεσολογγίου
Ιδρύθηκε το 1848 ή το 1900. Σε βιβλίο καταγραφής των στοιχείων των δημοτικών σχολείων της Β΄ εκπαιδευτικής περιφέρειας Μεσολογγίου αναφέρει έτος ίδρυσης το 1848.
Αναφορά εργολαβίας ανέγερσης μονοταξίου δημοτικού σχολείου Αγγελοκάστρου δήμου Ωλενείας με Αριθμ 7227/11-5-1901. «ανεγέρσεως διδακτηρίου δημοτικού σχολείου των αρρένων μονοταξίου εν τη κώμη Αγγελοκάστρου του δήμου Ωλενέιας δι ογδοήκοντα μαθητάς συμφώνως με το υπό τον Τύπον Α κοινόν σχέδιον»
(ΦΕΚ 235/9-9-1908) ίδρυση μονοτάξιου δημοτικού σχολείου Αγγελοκάστρου. Η πιο πιθανή χρονολογία ίδρυσης είναι το 1880 περίπου, γιατί το παραπάνω έγγραφο μαρτυρά την ύπαρξή του αλλά και από μαρτυρίες κατοίκων του χωριού ( ) μας επισήμαναν τη λειτουργία του και μάλιστα με αναφορά ότι αρχικά στεγάζονταν στο σημείο που παλιά βρίσκονταν το κτίριο της κοινότητας και της αστυνομίας (περιοχή Φραγκομαχαλάς).
Κατά καιρούς στεγάζονταν σε διάφορα οικήματα (ιδιόκτητες κατοικίες), έως ότου ανεγερθεί το διδακτήριο.
Το παλαιό διδακτήριο στο οποίο σήμερα θα στεγάζεται το Μουσείο Ιστορίας Δημοτικής Εκπαίδευσης, κατασκευάσθηκε το 1930, στην ανατολική πλευρά του χωριού σε επικλινές έδαφος, με μια αίθουσα διδασκαλίας στο ισόγειο, αποθήκη στην πίσω πλευρά κάτω από την κεντρική είσοδο του σχολείου και μια μικρή αποθήκη στα βόρεια. Στον πάνω όροφο είχε τρείς αίθουσες διδασκαλίας και δυο μικρούς χώρους, γραφείο διευθυντή και αποθήκη.
Σε έκθεση του 1951 γράφει ότι: «το υπογειον δεν χρησιμοποιείται, έχει τρεις αίθουσες μετά γραφείου και μιας αποθήκης. Βρίσκεται σε οικόπεδο εκτάσεως 10 στρεμμάτων εκ δωρεάς της Ι. Μ. Παντοκράτορος Αγγελοκάστρου. Κατά το 1941 υπέστη ζημιές υπό των Γερμανών. Αναφορά κατάστασης σχολείου: «Προπολεμικώς το σχολείο είχε 80 θρανία νέου τύπου, 20 θρανία παλαιού τύπου, πίνακες δυο, δυο έδρες. Εξ αιτίας του πολέμου καταστράφηκαν». Δυο αίθουσες διδασκαλίας, γραφειον. Παλαιον διαδρομον νυν κενό διαμέρισμα, διάδρομος, βορειοανατολικά κενή αίθουσα, διαστάσεις 22*10*4,65 μ η ανατολική διάσταση είναι 16 μέτρα. Περίβολος σχολείου 8.000 τ.μ.
Κατά τη δεκαετία 1960-1970 λόγω αύξησης του μαθητικού πληθυσμού υπήρξε πρόταση για προσθήκη νέας πτέρυγας (υπάρχουν τα σχέδια στα Γενικά Αρχεία του Κράτους Μεσολόγγι) η οποία όμως δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ.
Αναγκαστικά χρησιμοποιούσαν ενοικιαζόμενα οικήματα σε διάφορες τοποθεσίες στο χωριό οι οποίες δεν κάλυπταν τις παιδαγωγικές και διδακτηριακές ανάγκες. Με το πέρασμα του χρόνου και μια σεισμική δόνηση το κτήριο υποστεί ζημιές. Στη συνέχεια εγκαταλείφτηκε στην τύχη του και το έτος 1986-1987 ανεγέρθηκε νέο διδακτήριο στα νότια του υπάρχοντος με πολλές αίθουσες διδασκαλίας, γραφεία, αποθηκευτικούς χώρους, αίθουσα εκδηλώσεων.
Κατά την περίοδο του 2004 εγκρίθηκε δαπάνη ανακατασκευής του παλαιού δημοτικού σχολείου. Έγινε η μελέτη και η διαδικασία ολοκλήρωσης επετεύχθη το 2008. Έκτοτε έγιναν προτάσεις για στέγαση είτε του νεοσύστατου Δήμου Αγγελοκάστρου είτε άλλων πολιτιστικών δράσεων. Σήμερα εκτός από του Μουσείο Ιστορίας Δημοτικής Εκπαίδευσης Αιτωλοακαρνανίας θα φιλοξενεί στις αίθουσες του Λαογραφικό Μουσείο καθώς και τη Βιβλιοθήκη του Αγγελοκάστρου.
Διαθέτει πολύ μεγάλη αυλή καθώς και χώρο για πολιτιστικές δράσεις και εκδηλώσεις. Βρίσκεται ανατολικά του χωριού κάτω από την Ιερά Μονή Παντοκράτορος Αγγελοκάστρου.
